Kök Sebzeleri Tüketmeniz İçin Sağlıklı Nedenler

Mevsimsel beslenmenin en sağlıklı beslenme yöntemlerinden biri olduğunu daha önce de farklı içeriklerimizde sizlerle paylaşmıştık. Bu doğrultuda kış mevsimine giriş yaparken, mevsimin gözdesi kök sebzelerini mercek altına almak ve onları sofranızdan eksik etmemeniz için faydalarını sizlere bir kez daha hatırlatmak istedik.

Bitkinin tabanında, yani toprağın altında kalan kısmında yetişen kök sebzeler çok çeşitli vitamin ve mineraller içerir. Soğan, patates, kereviz, brokoli, turp, pancar, havuç, şalgam, Brüksel lahanası ve karnabahar yakından tanıdığımız kök sebzelerdir. Türk mutfağında da sıklıkla kullandığımız bu sebzelerle çorba, salata, zeytinyağlı ve etli yemekler gibi pek çok reçete hazırlayabilirsiniz. Peki bu sebzeleri tüketmek neden bu kadar önemli? Gelin her birini tek tek inceleyelim…

Pancar

Göz alıcı rengiyle sadece sağlık deposu olmakla kalmayan pancar hem lezzetli bir sebzedir hem de kendine has rengiyle tariflerinize havalı bir dokunuş katar! Suyundan salatasına, turşusundan tencere yemeğine kadar her haliyle çok lezzetli olan pancar, bir o kadar da sağlıklı!

2015 yılında 68 yüksek tansiyon hastası üzerinde yapılan bir çalışmada, her gün hastalara 250 mililitre pancar suyu verilip incelenmiştir. Hastalar pancar suyunu yuttuktan sonra kan basıncının önemli ölçüde düştüğünü keşfedilmiştir. Bunun en temel sebebi, pancar suyunda bulunan yüksek nitrat olarak açıklanabilir. Bu sebeple de uzmanlar özellikle yüksek tansiyon hastalarına pancar tüketmelerini önerir.

Yüksek tansiyonun yanı sıra yüksek lif içeriğiyle sindirim ve bağırsak rahatsızlıklarına da iyi gelir. İçerisinde bulunan ve alfa-lipolik asit adı verilen antioksidan, glikoz seviyelerinin düşmesine yardımcı olur ve böylelikle şeker hastaları için de oldukça sağlıklıdır. Ayrıca içerisinde bulunan renk pigmentleri yani betalainler sayesinde, pancarın kanserli hücre mutasyonunu bozabildiğini de ortaya konulmuştur.

Tüm bu faydalarının yanı sıra, pancar özellikle sporcular için en önemli gıdalardan biridir. 2019 yılında yapılan bir araştırmada, yüksek dozda pancar suyu içen birinin zamana karşı çok daha hızlı bir performans sergilediği görülmüştür. Aynı yılda yapılan başka bir araştırmada 12 kadın gönüllü incelenmiştir ve yine bu sporcuların performansının iyileştiği gözlemlenmiştir. Bu sebeple özellikle performans sporları yapan sporcular, yarış veya maç öncesinde düzenli olarak pancar-pancar suyu tüketmelidir.

Özetle:
1- Tansiyon hastalarına iyi gelir.
2- Sporcuların performansını artırır.
3- Yüksek lif içerdiği için bağırsak sağlığı için faydalıdır.
4- Kanser hastaları için sağlıklıdır.

Havuç

Çocukluğumuzun vazgeçilmez çizgi filmlerinden sıklıkla hatırlarız; Bugs Bunny ve onun elinden düşmeyen havucu… İlkokulda da öğretmenlerimizin hep söylediği gibi havuç göz sağlığına çok iyi gelir! Ama sadece bu kadar mı? Hayır! Diğer kök sebzeler gibi havucun da pek çok faydası var.

Önce en iyi bildiğimizle başlayalım. Havuç, vücudumuzun A vitaminine dönüştürdüğü ve kornea sağlığı için çok önemli bir bileşen olan beta karoten bakımından çok zengindir. Hatta öyle ki, 1/2 fincan havuç, günlük almamız gereken A Vitamininin %51’ini karşılar.

Yine içerdiği A vitamini ile bağışıklık sistemimizi güçlendiren beyaz kan hücrelerini destekler. Böylece vücudumuz enfeksiyona karşı daha iyi savaşır.

İçerdiği yüksek lif ile bağırsak sağlığına iyi gelir ve yine lif oranı sayesinde uzun süre tok kalmanızı sağlayıp kilo vermenize yardımcı olur.

Özetle:
1- Göz sağlığı için önemlidir.
2- A Vitamini deposudur.
3- Enfeksiyonlara karşı bizi güçlendirir.
4- Yüksek lif içeriğiyle bağırsaklar için faydalıdır.
5- Uzun süre tok tutar.

Brokoli

Brokoli için içerdiği çok çeşitli vitamin, mineral ve biyoaktif bileşenlerle gerçek bir sağlık deposu diyebiliriz! Hem pişmiş hem çiğ halde yiyebileceğiniz bu sebzeden maksimum verim elde edebilmek için uzmanlar çiğ veya buharda pişirilmesini öneriyor. Çünkü kızartma, haşlama gibi pişirme yöntemleri sebzenin bileşenini değiştirir.

C Vitamini açısından çok zengin olan brokoli, sadece yarım fincanla bile günlük referans alım değerinin %84’ünü karşılamaktadır. Ayrıca sindirim sırasında sülforafan adı verilen güçlü bir antioksidana dönüşen bir bileşik olan glukorafanine bakımından da çok zengindir. Tüm bu içerikleriyle en güçlü antioksidanlardan biri olan brokoli, sağlıklı hücre ve doku yenilenmesine yardımcı olur.

Ayrıca tütün içicilerinde yapılan bir çalışmada, brokoli yemenin iltihaplanma belirtilerinde önemli bir azalmaya yol açtığı ortaya koyulmuştur.

Özetle:
1- C Vitamini deposudur.
2- Sindirim sistemi için faydalıdır.
3- Hücre ve doku yenilenmesine yardım eder.
4- İltihaplanmayı azaltır.

Kereviz

Hem saplarından hem de kökünden faydalandığımız kereviz, kendine has aromasıyla herkes için kolay bir lezzet olmayabilir. Ama faydalarını duyduğunuzda ona bir şans vereceğinize inanıyoruz!

Tüm kök sebzelerde olduğu gibi kereviz de anti-inflamatuar, antibakteriyel, antiviral ve antioksidan bakımından gerçek bir savaşçı sebze diyebiliriz. Apigenin adı verilen bileşene sahip olan kereviz, özellikle kanserle savaşmaya yardımcı olur. Kereviz iltihabı azaltıp bağışıklık sistemini besleyebilir.

Ayrıca kereviz de pancar gibi kan basıncını düşüren sebzelerden biridir, yüksek lif içeriğiyle bağırsak sağlığına çok iyi gelir.

Özetle:
1- Antioksidan bakımından zengindir.
2- Kanserle savaşmaya yardımcı olur.
3- İltihaplanmayı azaltır.
4- Bağışıklık sistemini besler.
5- Lif içeriğiyle bağırsaklara iyi gelir.

Kök Sebzelerin Ortak Faydaları 

1- Kök sebzeler sağlıklı karbonhidrat açısından çok zengindir ve yüksek lif içerirler. Böylelikle sindirim sistemini desteklerler ve uzun süre tok tutarlar.

2- Birçok kök sebze dirençli nişasta içerir. Bu bağırsakta kolay parçalanmayan bir karbonhidrattır ve parçalanmadan fermente olur. Böylece bağırsak sağlığının ihtiyaç duyduğu bakterileri besler, faydalı kısa zincirli yağ asitleri üretir.

3- Kök sebzeler toprakla yakın bir temasta yetiştiklerinden özellikle potasyum, çinko, bakır, fosfor ve magnezyum gibi mineraller açısından çok zengindirler.

4- Kök sebzeler C, B ve A Vitamini ile antioksidan seviyesi yüksek sebzelerdir. Bu özellikleriyle kanser, kalp hastalıkları ve pek çok kronik hastalıklara karşı vücudunuzu korur ve bağışıklık sisteminin güçlenmesine yardımcı olur.

5- Ayrıca beta-karoten açısından zengin olan kök sebzeler, iltihapla mücadelenin yanı sıra cilt ve göz sağlığı açısından da oldukça faydalıdır.

Tags: köksebze, sağlıklıbeslenme, kışsebzeleri, sporcubeslenmesi, antioksidaniçerensebzeler, sağlıklıbeslenmeönerileri, pancarsuyununfaydaları